
Ga je een ontbijt op bed verzorgen deze Moederdag? Vergeet dan je microgreens niet! Op een gekookt eitje of bij scrambled eggs, ze misstaan nooit.
“Groenten bij het ontbijt?!” denk je misschien, maar dat kan echt heel lekker zijn. Bovendien is het helemaal niet zo vreemd. In heel veel culturen – en dan vooral in warme landen – worden er groenten bij het ontbijt gegeten. In het Midden Oosten, bijvoorbeeld, worden tomaten en komkommer bij het ontbijt geserveerd. Ze bevatten immers veel water. En in de meeste eiergerechten – die voor een eiwitrijk ontbijt zorgen – kunnen natuurlijk ook groenten worden verwerkt. In Azië wordt miso soep ook wel als ontbijt gegeten. Ook daar zitten groenten in.
Groenten bij het ontbijt

In ons doorgaans koude kikkerlandje zijn we hier natuurlijk niet aan gewend. Maar groenten in je ontbijt verwerken kan heel veel voordelen hebben. Onderzoek wijst uit dat veel mensen niet aan hun ‘five a day’ komen. Five a day? Ja, die goede oude schijf van vijf. Misschien denken we nu anders over goede voeding – het advies lijkt immers elk jaar weer te veranderen – maar in principe is ‘veel groenten eten’ een goede richtlijn! Als je er vroeg op de dag mee begint, dan heb je er dus ook al vroeg een aantal in the pocket.
Naast de broodnodige voedingsstoffen, soms ook nutriënten genoemd, krijg je met groenten vezels binnen. Daardoor voel je je sneller en langer vol. Een stevig ontbijt geeft dus een goede basis. Hier heb je de hele dag profijt van. En, ook niet onbelangrijk, verandering van spijs doet eten. Dus, ben je ook klaar met dat eeuwige bakje muesli of havermout? Probeer dan eens wat anders en varieer. Laat je creativiteit er op los en luister vooral naar je lichaam. Wat heeft het eigenlijk nodig? Wat voel je dat het nodig heeft?
Hoe gaat het met Roy en Monique?

Maar hoe gaat het inmiddels met Roy en Monique? Het is alweer een tijdje geleden sinds de laatste update en er is veel veranderd! Ten eerste is de groeikamer verplaatst
en heeft een upgrade gekregen. Er is nu meer ruimte en de indeling is verbeterd. Dit levert meer productie op! Daarnaast is er ook een muur zwart geverfd, waardoor de plantjes beter afsteken. Het oog wil ook wat!
Op 29 april vond de eerste Hanzemarkt van het jaar weer plaats. Het was een fijne gezellige dag met klanten en collega’s én er werden nieuwe klanten geworven. Al met al weer een top dagje. Mocht je de Hanzemarkt in Deventer nog niet bezocht hebben, het is een echte aanrader. Je kunt er hier meer over lezen en hier vind je een overzicht van wie er – behalve MooyMicrogreens! – allemaal staan. De eerstvolgende markt is 27 mei. Daarnaast zijn Roy & Monique nu ook te vinden op de Streekmarkt in Schalkhaar, bij de Oorsprong wat weer vlakbij “Eten bij Pa & Ma” zit. Een leuke uitbreiding op de markt agenda. En vooral, een goede mogelijkheid voor Mooy Microgreens om actief bij te dragen aan de missie waar het uiteindelijk allemaal om gaat: Deventer en omgeving een stukje gezonder maken! De eerstvolgende editie van de Streekmarkt is op 15 oktober.
“Boost your food” , “Boost your health”, and “Love your mom!” 😉
Terug naar de titel van deze post en het traditionele Moederdag ontbijt op bed. In veel gezinnen is dit een geliefde jaarlijks terugkerende traditie. Eén keer per jaar wordt moeders speciaal in het zonnetje gezet en dat begint al vanaf het ontbijt. Met zorg en liefde wordt er een mooie ‘compositie’ in elkaar gezet om de dag goed te beginnen. Met deze gewoonte – of eigenlijk een soort ritueel – waarderen we de moeders die ons op deze aardbol hebben gezet en zoveel werk hebben verzet om ons te maken tot wie we zijn.
Soms is het lastig om je waardering in woorden uit te spreken want, familierelaties zijn gecompliceerd. Maar één ding blijft – gelukkig – een waarheid als een koe: liefde gaat door de maag. Dus, maak je Moederdag ontbijt nog gezonder én mooyer met kiemgroenten. Hieronder vind je alvast wat inspiratie.
“Boost your food” , “Boost your health”, and “Love your mom!”
PS: Voor wie ons de komende weken op komt zoeken hebben wij een leuke nieuwe gadget, ontworpen door onze grafisch ontwerper Joey Ferdinand van Ferdesign! Nieuwsgierig? Houdt de Facebook en Insta pagina’s in de gaten…
Inspiratie voor het Moederdag ontbijt
Microgreen smoothies
https://www.goodnature.com/recipes/microgreen-smoothie
https://themightymicrogreen.com/6-microgreen-smoothie-recipes/
Gekookt eitje met microgreens
https://evergreenkitchen.ca/easy-eggs-on-toast/
Scrambled eggs with microgreens
https://www.chefatlarge.in/recipes/scrambled-eggs-with-micro-greens-102186/

De tijdschriften en alle socials staan er vol mee: bewuster leven. Maar wat verstaan we eigenlijk onder bewust zijn en bewuster leven?
Wat is bewust leven? De term ‘bewust leven’ roept al gauw associaties met gezond leven op omdat de meeste mensen nou eenmaal graag gezond – en gelukkig! – willen zijn. Voor sommigen heeft bewust leven vooral te maken met tijdsbeleving. Ze willen leven in het nu en niet piekeren over het verleden of de toekomst. Want dat kost energie en maakt ongelukkig. Bewust leven heeft voor hen dan ook te maken met kunnen ‘uitschakelen’ en even nergens anders op te focussen dan het ‘nu’. Bewust leven verandert je kijk op tijd.
Waardering is nog zo’n kernwoord dat vaak verbonden wordt aan bewust leven. In een maatschappij waarin nog altijd de principes van meer, beter en groter worden nagestreefd is het hele idee van waardering nog al eens afwezig. Waardering voor wat we wel hebben (en niet voor wat we nog willen kopen), waardering voor elkaar (en niet op wat er mis gaat en vervelend is) en waardering voor dat wat niet in cijfers uitgedrukt kan worden. Ik denk dan aan de emotionele arbeid die verzorgers – in het gezin of in de zorg bijvoorbeeld – geven en die niet in geld wordt uitgedrukt. Het uitspreken van waardering en het waarderen voor wat er is werkt vaak transformatief; de kwaliteit van je leven verandert er door.
Naast tijd en waardering is aandacht een derde ingrediënt dat komt kijken bij bewuster leven. In de huidige maatschappij is ‘aandacht’ een handelsproduct geworden waarmee je geld kunt verdienen. Denk maar aan de advertentie ruimte die bedrijven verkopen of aan data over hoelang wij ergens naar kijken als we op sociale media zitten. Maar wanneer besteden we – náást de aandacht die ook naar ons gezin, werk of hobby gaat – ook echt aandacht aan onszelf? Of, wanneer doen we iets met volledige aandacht en niet ‘even’ snel, ‘even’ tussendoor? Hoe vaak rennen we niet heel hard door en weten we niet eens hoe we ons voelen ook al zou je zeggen dat we in essentie dicht bij ons lichaam staan..
Monique’s beleving van deze factoren – tijd, aandacht, en waardering – veranderde aardig de afgelopen twee jaar. Dat kwam mede doordat ze bewuster ging eten en natuurlijk ook door het opzetten van Mooy Microgreens zelf. Er wordt aardig wat tijd in het bedrijf gestoken, maar “We krijgen er zoveel voor terug, het heeft ons leven verrijkt” vertelt Mo terwijl we aan een heerlijke tosti zitten bij De Expeditie. “We hebben best veel moeten opgeven om met Mooy Microgreens verder te gaan”, maar Roy kan nu zijn volledige aandacht aan het bedrijf geven en dat loont. Zelf waardeert Monique nu andere dingen dan ze voorheen deed. “Het zijn de kleine dingen. Zoals bijvoorbeeld naar een concert gaan met het hele gezin”. Het is de tijd samen wat echt het belangrijkst is voor me.
Wat heeft dit alles met microgroenten per se te maken? Voor veel mensen heeft een verhoogd bewustzijn van de kwaliteit van hun leven en hoe ze zich op dagelijkse basis voelen te maken met eten. Dit blog is te kort om hier uitgebreid op in te gaan maar er is veel onderzoek gedaan naar de link tussen voeding en onze lichamelijke gesteldheid maar ook steeds meer naar de link tussen voeding en onze psychische gesteldheid. Je kunt een ‘technische’ blik nemen en kijken naar nutriënten en voedingsstoffen. Er is steeds meer kennis beschikbaar over de links tussen probiotische (ook gefermenteerd voedsel genoemd) producten, darmflora en mentale gesteldheid. Zie bijvoorbeeld het boek ‘Overprikkeld Brein’ van Charlotte Labee (p.108-113).
De wetenschap over voeding echter is niet éénduidig. En wat voor het ene lichaam goed werkt, heef niet per se impact op een ander. Het vraagt dus aandacht voor het eigen lichaam om er achter te komen wat een effect heeft op hoe je je voelt. En dat kan hem ook zitten in de gewoontes rondom eten. Neem je de tijd om te eten? Heb je een routine? Drie maaltijden per dag zijn uitstekende ‘ankers’ om je rust momenten aan te verbinden. Dan heeft de manier waarop je eet – bewust – een heel positief impact op je dag.
Genoeg ‘food for thought’ over bewustzijn! Mooy Microgreens en @JustaSchrijft (IG) wensen jullie een fantastisch 2023 toe! Mochten jullie nog verlegen zitten om een leuk microgroenten recept, op deze site vind je genoeg inspiratie!

Deze vierde blog gaat over de relatie met klanten. Dit is best een ingewikkeld onderwerp. Want, de relatie met klanten gaat voor een groot stuk over de relatie met jezelf. Ondernemers zoeken klanten die matchen met wat zij ook belangrijk vinden. In ieder geval, tot op zekere hoogte. Het bedrijf creëert de waarde en de juiste klant waardeert dit dusdanig dat het prijskaartje van de dienst of service geen issue is. In mijn gesprekken met Roy en Monique kwam ik erachter dat dit eigenlijk best een filosofisch onderwerp is. Tegelijkertijd zijn we hier natuurlijk wel in het oosten van het land en blijven we ook lekker nuchter! Ondernemers zoals Roy en Monique runnen ook gewoon een bedrijf en verkopen een kwaliteitsproduct waar steeds meer behoefte aan is. Ok, genoeg wijsheid voor de introductie, laten we eens gaan kijken wat de relatie met klanten inhoudt bij Mooy Microgreens.
Types klanten
Mooy Microgreens heeft een gevarieerd palet aan klanten, voornamelijk bestaande uit particulieren en horeca. En recent hebben Roy en Monique ook een oriënterend gesprek gevoerd met de coöperatie Van Onze Grond. Zoals ik in blog 2 al even aanstipte, iedere klantengroep is eigenlijk heel anders. Verschilende klantengroepen hebben andere behoeften qua bezorgingstijdstip; hoeveelheid product; en ook met betrekking tot de favoriete microgreen zelf. Bij de verschillende klantengroepen kan de uiteindelijke ervaring voor de eter ook nog eens best anders zijn. In een restaurant worden microgreens vaak gebruikt in de garnering; bij de particulier thuis maken ze vaker volledig deel uit van de maaltijd of gaan ze bijvoorbeeld in een smoothie.
Bij particulieren is vooral het gezondheidsaspect vaak het allerbelangrijkst. Veel van Roy en Monique’s klanten maken bijvoorbeeld een bewustwordingsproces door waarbij voeding centraal staat. “Klanten van ons zijn microgroenten gaan gebruiken en daardoor ook bewust geworden van andere dingen die ze eten. Dat is echt een mooi proces” legt Roy uit.
De ideale klantenmix
Heeft Mooy Microgreens een ideale klantenmix? In antwoord op mijn vraag legt Roy uit dat het eigenlijk niet zo heel belangrijk is. Dit klinkt als een simpel antwoord, maar dat is het eigenlijk niet.
Ondernemers zijn vaak gericht op groei. En bepaalde klant types faciliteren groei makkelijker of sneller dan anderen. Daarom zie je vaak dat er toch een soort van specialisatie of vernauwing m.b.t. een bepaalde doelgroep ontstaat. De klanten – of als we het even op een breder vlak trekken, het werk – waar je energie van krijgt is niet altijd het werk waar je het meeste van kunt doen. In die zin is de keuze voor een bepaalde doelgroep – of bepaald werk – niet altijd even voor de hand liggend, in eerste instantie. Maar wanneer andere doelen dan groei en de waarden die daar een rol bij spelen expliciet worden gemaakt, dan kunnen ‘onlogische’ keuzes ineens wel ‘logisch’ worden. Dit is een thema dat veel andere ondernemers in de voedselsector zullen herkennen.
Energie
Roy is heel duidelijk in waar hij energie van krijgt als ondernemer. “De energie komt van het contact met de klanten. En ook al is dat leuk, dat maakt het ook wel eens vermoeiend. Dat is ook wat ik ervoer in de cafetaria. Wat is het leukste van je werk? Dat zit em in de klanten.. Wat is minst leuke van je werk? Dat zit em ook in de klanten …!” Daarnaast is het ook elke keer weer een plezier om in de mooie buitengebieden van Deventer te kunnen bezorgen, zoals bij De Kribbe bijvoorbeeld. De jaargetijden voorbij zien komen, de rust en de ruimte van de natuur, dat hoort ook bij het bezorgproces van Mooy Microgreens.
“Het ligt niet aan jou, maar aan mij!” Bij jezelf blijven als ondernemer
Bij jezelf blijven, een cliché-zinnetje dat veel teveel gebruikt is maar desondanks niet aan belangrijkheid heeft ingeboet. Op mijn bewust uitdagende vraag ‘als jullie konden kiezen, hebben jullie liever 5% slow en steady groei per jaar of morgen 5 supermarkt klanten en bereiken jullie een veelvoud van het aantal klanten dat jullie nu hebben?’, krijg ik een mooi antwoord. Voor Roy hinkt het een beetje op twee benen. Aan de ene kant weet hij dat hij de meeste energie krijgt van de particuliere klanten voor wie er een directe connectie is met gezondheid. Aan de andere kant, soms komen er dingen op je pad waardoor het setje keuzes dat je tot je beschikking hebt verandert. Dat stukje dynamiek en vrijheid is ook het leuke aan ondernemen.
Met het oog op eventuele uitbreiding spelen er op dit moment veel praktische zaken een rol voor Mooy Microgreens. Het onzekere economische klimaat en het feit dat ruimte om uit te breiden op dit moment beperkt is spelen daarbij zeker een rol. Dat neemt niet weg dat er naast de wekelijkse zaadjes geen ander zaadjes geplant worden. Vandaar ook het hierboven genoemde gesprek met Van Onze Grond. Maar dat heeft geen haast. “Je kunt jezelf ook tekort doen door te snel te willen”, geeft Roy aan. En daar zit zeker wat in.
Bij jezelf blijven en niet meegesleurd worden in welk type rat race dan ook, is moeilijk. Het is niet alleen belangrijk om te kijken naar wat je bereikt of krijgt door bepaalde stappen te zetten maar ook om juist te kijken naar wat je jezelf afneemt door sneller en meer te willen. Bij jezelf blijven vraagt dan ook vooral om durf. Durf om jezelf te laten zien en uit te komen voor wat jij belangrijk vindt. En daarbij flexibel genoeg te blijven om ook het belang van de onderneming goed in te schatten. Ga d’r maar aan staan.. “Tsja, ‘t komt zoals het komt”, lacht Roy. Als dat geen Hollandse nuchterheid is weet ik het ook niet meer…
Vergeet ons niet te volgen op Instagram! @mooymicrogreens @justaeetbij

Oktober is inmiddels al weer bijna voorbij.. Roy en Monique hebben twee succesvolle edities van de Hanzenmarkt achter de rug, praatten met scholen in Deventer, gaven advies aan geïnteresseerden uit het zuiden van het land, deden mee aan de Vitaliteitsweek van het Deventer Ziekenhuis, hielden alle nodige administratie bij en bezorgden haast ‘tussendoor’ nog even 320 bakjes microgroenten! Maar laten we eens echt beginnen bij het begin, wat komt er nou eigenlijk kijken bij het kweken van microgroenten? In deze blog zet ik de spotlight op het kweekproces.
Wat zijn microgroenten nou eigenlijk precies?
Ik weet al langer wat microgroenten zijn, want ik eet ze elke week. Tenminste, dat dacht ik. Want wanneer je echt nadenkt over wat je eet kom je er meestal – zoals met zoveel dingen – achter dat je eigenlijk heel weinig weet. Microgroenten worden bijvoorbeeld vaak verward met kiemgroenten, terwijl ze dat niet zijn. Kiemgroenten zijn groenten die – zoals de naam al suggereert – in de kiemfase van het groeiproces zitten. Bij kiemgroenten eet je het zaadje zelf ook op. Microgroenten zijn al mini-plantjes en het eetbare gedeelte wordt geoogst: je eet het zaadje zelf dus niet op. Rineke Dijkinga legt dit hier heel helder uit. Een ander belangrijk verschil is dat je kiemgroenten cultiveert met behulp van alleen water en dat microgreens in de aarde groeien. Check deze link voor een vrij toegankelijk wetenschappelijk artikel over o.a. de verschillen tussen kiemgroenten en microgroenten (Rouphael, Colla en Pascale, 2021).
Maar ik was dus vooral nieuwsgierig naar wat er allemaal gebeurt vóórdat de knapperige versnapering bij mij in de koelkast ligt. Gelukkig kon ik een keertje meekijken met Roy en het kweekproces zelf van dichtbij bekijken. En zo vertrok ik op een herfstige dinsdagmiddag richting Colmschate, wat vroeger een dorp naast Deventer was en tegenwoordig een buitenwijk van de stad.
Het kweekproces
De microgroenten groeien in de aarde in kweekbakken en het duurt 1 tot 3 weken voordat ze klaar zijn om te oogsten. Soms duurt het iets langer, óf juist net iets korter. Dat hangt onder andere af van de temperatuur. Deze wordt constant gehouden maar soms zijn er toch verschillen. Als het bijvoorbeeld net iets kouder of warmer is in de ruimte waar gekweekt wordt. Dat zie je dan meteen terug in het groeiproces van de plantjes.
Niet alleen de temperatuur, maar ook de luchtcirculatie is belangrijk. In de groeiruimte van Roy en Monique hangt een airco unit en ventilatoren die ervoor zorgen dat de lucht in de kweekruimte nooit stil staat. Maar de lucht mag ook weer niet teveel circuleren want dat levert ook weer problemen op. Teveel circulatie kan er namelijk voor zorgen dat vocht juist weer te snel verdampt. Dat hangt niet alleen af van de externe omstandigheden, maar ook van de plantjes zelf. Wist je bijvoorbeeld dat planten zweten? Met name broccoli heeft daar last van! Het is dus echt precisiewerk om voor optimale omstandigheden te zorgen die weer bijdragen aan optimale groei. Niet alles is daar nog over bekend (Berba en Uchanski, 2012).
De ongelooflijke kracht van planten
Het ontkiemen is een bijzonder proces. De zaadjes moeten op de juiste manier over het zaaibed verdeeld worden om er voor te zorgen dat de plantjes egaal opkomen. Maar voordat dit gebeurt vindt er een ware krachtshow plaats. Dit gaat als volgt. Nadat Roy heeft gezaaid worden de zaaibakken op elkaar gestapeld totdat de zaden ontkiemt zijn. Op de bovenste bak wordt een tegel gelegd om te zorgen dat alles stevig staat en omdat het gewicht zorgt voor een betere ontkieming. Nu is het alleen al een paar keer voorgekomen dat tijdens het groeiproces, wanneer de eerste kiemen net uit de zaadomhulsels komen, de tegel van de kast af op de grond is gevallen omdat de kiemen de tegel omhoog drukken! De kracht achter het ontkiemen van deze mini-zaadjes is dus zodanig, dat het een stoeptegel kan verplaatsen. Als dat geen natuurfeit is om u tegen te zeggen..
“Als het in hartje New York kan, dan kan het in Colmschate ook!”
Een familiebedrijf gebaseerd op routine, kennis en vakmanschap
Het bedrijf Mooy Microgreens houdt wekelijks een vaste routine aan. Op dinsdag en woensdag worden de kweekbakken voorbereid en wordt er gezaaid. Op donderdagavond wordt er geoogst en op vrijdagochtend bezorgen Roy en Monique de kersverse groenten. Elke stap van het proces vraagt kennis en kunde. Bij het selecteren van de zaden bijvoorbeeld moet er naast de kwaliteit van de zaden zelf ook rekening gehouden worden met andere aspecten van wat klanten willen. Vanwege de presentatie, houden horeca bedrijven van kleur en van plantjes die er haast kunstig uitzien. Daarmee kun je experimenteren maar het vergt dus niet alleen kennis van de zaden zelf, maar van het gehele (bedrijfs-)proces.
De hele familie draagt hier aan bij. Roy is de meester van het ambacht en stuurt het hele proces aan. Zoon Jimi verzorgt het schoonmaken en opnieuw plaatsen van de zaaibakken in het weekend. Monique verzorgt de administratie, marketing en stuurt de klantenwerving aan. Dochter Lynn houdt iedereen scherp en zorgt voor de nodige visie en inspiratie. Oma Gerty is onmisbaar in elke stap van het proces. Niet in het minst door het verzorgen van een fantastische maaltijd op de dag dat er ook gezaaid wordt!
In de volgende blog sta ik stil bij de vervolgstappen in het bedrijfsproces: het oogsten en de bezorging.
Ben je ook nieuwsgierig geworden naar microgreens, het groeiproces en alles wat er verder bij komt kijken? Kom Roy en Monique dan opzoeken op de volgende editie van de Hanzemarkt in Deventer op het Grote Kerkhof op 29 oktober vanaf 10 uur!