Oktober is inmiddels al weer bijna voorbij..  Roy en Monique hebben twee succesvolle edities van de Hanzenmarkt achter de rug, praatten met scholen in Deventer, gaven advies aan geïnteresseerden uit het zuiden van het land, deden mee aan de Vitaliteitsweek van het Deventer Ziekenhuis, hielden alle nodige administratie bij en bezorgden haast ‘tussendoor’ nog even 320 bakjes microgroenten! Maar laten we eens echt beginnen bij het begin, wat komt er nou eigenlijk kijken bij het kweken van microgroenten? In deze blog zet ik de spotlight op het kweekproces.

Wat zijn microgroenten nou eigenlijk precies?

Ik weet al langer wat microgroenten zijn, want ik eet ze elke week. Tenminste, dat dacht ik. Want wanneer je echt nadenkt over wat je eet kom je er meestal – zoals met zoveel dingen – achter dat je eigenlijk heel weinig weet. Microgroenten worden bijvoorbeeld vaak verward met kiemgroenten, terwijl ze dat niet zijn. Kiemgroenten zijn groenten die – zoals de naam al suggereert – in de kiemfase van het groeiproces zitten. Bij kiemgroenten eet je het zaadje zelf ook op. Microgroenten zijn al mini-plantjes en het eetbare gedeelte wordt geoogst: je eet het zaadje zelf dus niet op. Rineke Dijkinga legt dit hier heel helder uit. Een ander belangrijk verschil is dat je kiemgroenten cultiveert met behulp van alleen water en dat microgreens in de aarde groeien. Check deze link voor een vrij toegankelijk wetenschappelijk artikel over o.a. de verschillen tussen kiemgroenten en microgroenten (Rouphael, Colla en Pascale, 2021).

Maar ik was dus vooral nieuwsgierig naar wat er allemaal gebeurt vóórdat de knapperige versnapering bij mij in de koelkast ligt. Gelukkig kon ik een keertje meekijken met Roy en het kweekproces zelf van dichtbij bekijken. En zo vertrok ik op een herfstige dinsdagmiddag richting Colmschate, wat vroeger een dorp naast Deventer was en tegenwoordig een buitenwijk van de stad.

Het kweekproces

De microgroenten groeien in de aarde in kweekbakken en het duurt 1 tot 3 weken voordat ze klaar zijn om te oogsten. Soms duurt het iets langer, óf juist net iets korter. Dat hangt onder andere af van de temperatuur. Deze wordt constant gehouden maar soms zijn er toch verschillen. Als het bijvoorbeeld net iets kouder of warmer is in de ruimte waar gekweekt wordt. Dat zie je dan meteen terug in het groeiproces van de plantjes.

Niet alleen de temperatuur, maar ook de luchtcirculatie is belangrijk. In de groeiruimte van Roy en Monique hangt een airco unit en ventilatoren die ervoor zorgen dat de lucht in de kweekruimte nooit stil staat. Maar de lucht mag ook weer niet teveel circuleren want dat levert ook weer problemen op. Teveel circulatie kan er namelijk voor zorgen dat vocht juist weer te snel verdampt. Dat hangt niet alleen af van de externe omstandigheden, maar ook van de plantjes zelf. Wist je bijvoorbeeld dat planten zweten? Met name broccoli heeft daar last van! Het is dus echt precisiewerk om voor optimale omstandigheden te zorgen die weer bijdragen aan optimale groei. Niet alles is daar nog over bekend (Berba en Uchanski, 2012).

De ongelooflijke kracht van planten

Het ontkiemen is een bijzonder proces. De zaadjes moeten op de juiste manier over het zaaibed verdeeld worden om er voor te zorgen dat de plantjes egaal opkomen. Maar voordat dit gebeurt vindt er een ware krachtshow plaats. Dit gaat als volgt. Nadat Roy heeft gezaaid worden de zaaibakken op elkaar gestapeld totdat de zaden ontkiemt zijn. Op de bovenste bak wordt een tegel gelegd om te zorgen dat alles stevig staat en omdat het gewicht zorgt voor een betere ontkieming. Nu is het alleen al een paar keer voorgekomen dat tijdens het groeiproces, wanneer de eerste kiemen net uit de zaadomhulsels komen, de tegel van de kast af op de grond is gevallen omdat de kiemen de tegel omhoog drukken! De kracht achter het ontkiemen van deze mini-zaadjes is dus zodanig, dat het een stoeptegel kan verplaatsen. Als dat geen natuurfeit is om u tegen te zeggen..

“Als het in hartje New York kan, dan kan het in Colmschate ook!”

Een familiebedrijf gebaseerd op routine, kennis en vakmanschap

Het bedrijf Mooy Microgreens houdt wekelijks een vaste routine aan. Op dinsdag en woensdag worden de kweekbakken voorbereid en wordt er gezaaid. Op donderdagavond wordt er geoogst en op vrijdagochtend bezorgen Roy en Monique de kersverse groenten. Elke stap van het proces vraagt kennis en kunde. Bij het selecteren van de zaden bijvoorbeeld moet er naast de kwaliteit van de zaden zelf ook rekening gehouden worden met andere aspecten van wat klanten willen. Vanwege de presentatie, houden horeca bedrijven van kleur en van plantjes die er haast kunstig uitzien. Daarmee kun je experimenteren maar het vergt dus niet alleen kennis van de zaden zelf, maar van het gehele (bedrijfs-)proces.

De hele familie draagt hier aan bij. Roy is de meester van het ambacht en stuurt het hele proces aan. Zoon Jimi verzorgt het schoonmaken en opnieuw plaatsen van de zaaibakken in het weekend. Monique verzorgt de administratie, marketing en stuurt de klantenwerving aan. Dochter Lynn houdt iedereen scherp en zorgt voor de nodige visie en inspiratie. Oma Gerty is onmisbaar in elke stap van het proces. Niet in het minst door het verzorgen van een fantastische maaltijd op de dag dat er ook gezaaid wordt!

In de volgende blog sta ik stil bij de vervolgstappen in het bedrijfsproces: het oogsten en de bezorging.

Ben je ook nieuwsgierig geworden naar microgreens, het groeiproces en alles wat er verder bij komt kijken? Kom Roy en Monique dan opzoeken op de volgende editie van de Hanzemarkt in Deventer op het Grote Kerkhof op 29 oktober vanaf 10 uur!